Żyrowa

zyrowa-kosciol

.

Historia miejscowości i pałacu sięga czasów średniowiecznych i jest związana jest z klasztorem minorytów (z Jemielnicy), którzy na przełomie XIII i XIV wieku zbudowali pierwszy obiekt w miejscu obecnego pałacu.

13 marca 1631 roku Melchior Ferdynand de Gaschin kupił za 24 000 talarów dobra żyrowkie – m.in. Żyrową. „Zyrowa” była nazwą wioski do 1936. Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych na Górnym Śląsku historyczna nazwa niemiecka Zyrowa została w lipcu 1936 r. zastąpiona przez administrację nazistowską nazwą Buchenhöh.

Po kapitulacji Niemiec w 1945 r. ustalono nazwę Żyrowa. W 2002 r. Żyrowa zdobyła nagrodę „Najpiękniejszej Wsi Opolskiej”.

Powierzchnia sołectwa (km2)
0
Populacja
0
Zabytków
0
lat istnienia
0
km2 powierzchni
~ 0 +

Żyrowa to urocza miejscowość położona na Opolszczyźnie, która zachwyca swoją piękną i bogatą historią oraz zabytkami. W tej malowniczej wsi można znaleźć pełną infrastrukturę techniczną, co czyni ją bardzo przyjazną dla turystów. Jednym z najważniejszych zabytków Żyrowej jest okrągła kapliczka – studzionka, która jest jedyną taką konstrukcją na Opolszczyźnie. Została wzniesiona na początku XIX wieku i służy jednocześnie jako kapliczka przydrożna. Znajduje się tam również stara zabytkowa kaplica cmentarna w stylu klasycystycznym z I połowy XIX wieku, która przyciąga uwagę turystów swoją piękną architekturą. Najbardziej charakterystycznym miejscem w Żyrowej jest Kozi Rynek, które skrywa wiele ciekawych historii. Na tym małym rondzie znajduje się pomnik Kozy oraz ręczny wózek z beczką, zwany “woziwodą”, który przez 170 lat mieszkańcy wsi wykorzystywali do przewozu wody z pobliskiej kapliczki. W samym centrum wsi, po lewej stronie, znajduje się kapliczka św. Jana Nepomucena, która jest poświęcona opiekunowi mostów i obrońcy przed powodzią. Na terenie wsi znajduje się również stuletni budynek szkoły podstawowej, który od 1987 roku mieści w sobie izbę regionalną, w której zgromadzono wiele pamiątek związanych z historią tej ziemi. Żyrowa to również idealne miejsce dla miłośników turystyki pieszej i rowerowej. Można tam wędrować po oznakowanych szlakach i trasach, które wiodą przez malownicze krajobrazy i urokliwe tereny. Na terenie miejscowości znajduje się także rozłożysty dąb cesarski, który został posadzony na pamiątkę pobytu w Żyrowej niemieckiego cesarza Wilhelma II w 1911 roku. Rezerwat przyrody “Lesisko”, który znajduje się na południowych stokach grzbietu w Parku Krajobrazowym “Góra Świętej Anny”, to kolejne miejsce, które warto odwiedzić podczas pobytu w Żyrowej. To piękne i malownicze miejsce przyciąga turystów swoją niezwykłą roślinnością oraz dziką fauną. Podsumowując, Żyrowa to idealne miejsce dla osób, które szukają spokoju, piękna natury oraz ciekawych zabytków. To wieś, która łączy tradycje z nowoczesnością.

Żyrowa - rys historyczny

2019 rok
100 lat Victoria Żyrowa

100 rocznica powstania piłkarskiego klubu sportowego Victoria Żyrowa.

2008 rok
Nowy właścicel Pałacu

W 2008 roku nabył go prywatny przedsiębiorca z Góry św. Anny, który w sąsiednich czworakach urządził stadninę koni i ośrodek hodowli dzikich zwierząt.

2002 rok
700-lecie Żyrowej

Jubileusz 700-lecia wsi Żyrowej.

1936 rok
Buchenhoh

W 1936 roku Żyrowa otrzymała nazwę Buchenhoh, co tłumacząc na polski znaczy wysoka buczyna.

1934 rok
Opuszczenie pałacu

Z chwilą dojścia do władzy Adolfa Hitlera i jego partii NSDAP. Potomkowie Amerykanki Mary w nowej sytuacji politycznej poczuli się zagrożeni, stąd też w 1934 roku decyzja hrabiego o opuszczeniu pałacu.

1927 rok
Przedszkole

Syn Josepha i Mary, Klemens von Francken-Sierstorpff wraz ze swoją żoną Elizabeth w 1927 roku wybudowali w Żyrowej przedszkole, które służy mieszkańcom do dziś.

2021
III powstanie śląskie

z III powstaniem śląskim Żyrową wiąże strategiczny punkt, gdyż to właśnie z folwarku Leśnik, potocznie zwanego Waldhofem, powstańcy pobrali broń i w nocy z 2 na 3 maja o godzinie 1:00 ruszyli na Górę św. Anny. To tu na tzw. Czerwonej Górce w Oleszce, sąsiadującej z Żyrową, zginął prawdopodobnie lwowski kadet Karol Chodkiewicz, potomek słynnego hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza, a powstańcy splądrowali pałac i szkołę.

1919 rok
Victoria Żyrowa

W roku 1919 powstał piłkarski klub sportowy "Victoria" Żyrowa.

1911
Dąb

W 1911 roku na zaproszenie grafa von Francken-Sierstorpf przybył do majątku cesarz niemiecki Wilhelm II. Na pamiątkę pobytu w Żyrowej cesarz posadził dąb, który swoją rozłożystą koroną cieszy oczy do dziś.

1899
Zmiana właściciela

Wtedy Amerykanin Knowlton zakupił dla swojej córki w posagu ślubnym dobra żyrowskie. Od tego czasu właścicielami zostali hrabiowska para Mary i Johann von Francken-Sierstorpf. W tym roku rozpoczęto również renowację i przebudowę niezamieszkiwanej budowli. Do północnej elewacji głównego skrzydła dobudowano kuchnię. Poddasze tego skrzydła zagospodarowano, przeznaczając je na izby. Elewację zewnętrzną wyposażono w liczne elementy dekoracyjne, np. ślepe arkady o łukach koszowych, uszate obramienia okienne wraz z występującą ponad oknami dekoracją o motywach roślinnych i zwierzęcych, ślepe balustrady i inne detale architektoniczne. Przyczyniło się to wydatnie do podniesienia świetności tej rezydencji. Nowy właściciel zafundował także remont parafialnego kościoła w Jasionej w stylu neobarokowym, gdyż groził on zawaleniem, a w centrum Żyrowej wybudował nową szkołę powszechną.

I połowa XVIII
Rozbudowa kościoła

Anton Gaszyn, który miał przydomek Mocny, dokonał rozbudowy kościoła w Żyrowej. Od tego czasu w kościele znajdują się dwa płócienne malowidła Antoniego Sebastiniego (w bocznych ołtarzach) oraz wizerunki herbowe zasłużonych dla Żyrowej rodów: Żyrowskich, Gaszynów.

1781 rok
Rozbudowa pałacu

W 1781 roku miała miejsce kolejna przebudowa pałacu w Żyrowej. Wtedy też powstał dziedziniec gospodarczy.

1644 rok
Pałac w Żyrowej

Jednym z celów Mikołaja Gaszyna nowego właściciela Żyrowej było wybudowanie pięknego pałacu na zgliszczach rezydencji byłych właścicieli. Po 13 latach pracy, w 1644 roku zakończono budowę pałacu w stylu wczesnobarokowym. Pałac Żyrowskich został wzniesiony na planie prostokąta. Budynek, jak dowodzą badania, był dwukondygnacyjny, z podwójnym dziedzińcem.

1631 rok
Melchior Ferdynand Gaszyna

Za 24.000 talarów Żyrową zakupił hrabia Melchior Ferdynand Gaszyna, który przybył na Śląsk z ziemi wieluńskiej. Herb Gaszynów ma w poszczególnych polach tarczy: orła, lwa, dwa koła i grzebień. Kiedy więc Mikołaj Gaszyna przybył do Żyrowej, jedną z pierwszych czynności jaką uczynił, było usunięcie protestanckiego kaznodziei i przekazanie żyrowskiego kościoła pod zarząd parafii w Jasionej, gdyż zgodnie z obowiązującym prawem, parafia, która przeszła na protestantyzm nie mogła ponownie zostać parafią rzymsko-katolicką . Od tego czasu kościół pw św. Mikołaja – z parafialnego stał się kościołem filialnym.

Połowa XVI
Protestantyzm

W połowie XVI wieku ród Żyrowskich osiągnął największe znaczenie w swojej historii. Właściciel Żyrowej był starostą księstwa strzeleckiego. W tym też czasie na Śląsk i do Żyrowej dotarło już nowe wyznanie – protestantyzm. Żyrowscy usunęli z kościoła św. Mikołaja katolickiego księdza i przeszli na protestantyzm. Mieszkańcy za wolą pana musieli przyjąć nową religię, według zasady czyja władza, tego religia.

1339 rok
Zrzeczenie się śląska

Kazimierz Wielki zrzeka się Śląska po wsze czasy. Śląsk, a w tym Żyrowa przeszła spod panowania polskiego pod władztwo państwa czeskiego.

~1300 rok
Kościół w Żyrowej

Zakonnicy Cystersów z Jemielnicy w ok. 1300 roku wybudowali w Żyrowej kościół pod wezwaniem św. Mikołaja, w stylu wczesnogotyckim. Kościół ten był jedynym kościołem na ziemi zdzieszowickiej i jednym z 68 murowanych w biskupstwie wrocławskim.

~1285 rok
Dobra żyrowskie

Nadanie przez Bolesława Opolskiego dóbr żyrowkich Zakonowi Cystersów z Jemielnicy.

~1280 rok
Pierwsza wzmianka

W źródłach pisanych Żyrowa po raz pierwszy została wzmiankowana w 1280 roku, jako posiadłość Bolesława Opolskiego.

Najciekawsze miejsca w okolicy

Co ciekawego można zobaczyć
w Żyrowej i okolicach

barokowy pałac wybudowany w latach 1631–44 znajdujący się w miejscowości Żyrowa w województwie opolskim. Pałac jest jedną z największych budowli wczesnobarokowych na terenie Opolszczyzny.
Kościół pw. św. Mikołaja | www.zyrowa.pl
Gotycko-barokowy, pocysterski kościół parafialny pw. św. Mikołaja z 1300 roku.
w centrum wsi znajduje się pomnik poświęcony kozie. Koza często była jedyną żywicielką wielu rodzin. Pomnik postawiono w miejscu, gdzie dawniej spędzano kozy, a następnie wyruszano z nimi na pobliskie łąki, na wypas.
Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej włączony do Krajowego Systemu Ratownictwa Gaśniczego.
Okrągła, dwufunkcyjna kapliczka-studzionka, wzniesiona na początku XIX wieku.
Kapliczka została zbudowana prawdopodobnie na przełomie wieków XIX i XX. Jest to mała budowla murowana, otynkowana, przekryta daszkiem stożkowym pokrytym dachówką ceramiczną typu karpiówka.
Close Search Window